شرکتِ «فن بسپار سپاهان» با حمایت یکی از شرکای خود که از سال 1356 تولیدکنندۀ دستگاه تزریق پلاستیک بود، در سال 1390 به ثبت رسید و در حال حاضر با بیش از سی سال سابقه در صنعت ساخت ماشینآلات پلیمری و تولید ماشینهای تزریق لاستیک عمودی و افقی با تناژ 400-80 تن، ماشینهای تزریق پلاستیک با تناژ 600-80 تن، سیلیکون و BMC در حال فعالیت است. این شرکت مجوز دانشبنیان نوپای نوع دوم در حوزه ماشینآلات و تجهیزات پیشرفته، نرمافزارها و سامانههای تخصصی را داراست.
محصولی کاربردی در صنایع مختلف
محسن فروغی، مدیرعامل شرکت فن بسپار سپاهان، با بیان اینکه دستگاه تزریق پلاستیک در تمامی صنایع از قبیل تولید لوازم خانگی، صنعت خودرو و صنایع بستهبندی کاربرد دارد، گفت: «این دستگاه در هر صنعتی که نیازمند قطعات پلاستیکی است (قطعات پلاستیکی تلفن، کامپیوتر، شارژر، اسباببازی و … ) کاربرد دارد و مکانیزم تولید آن تزریق مذاب پلاستیک داخل قالب است.» در این روش، مادۀ اولیه که یکی از انواع پلیمرهاست، با استفاده از قیف وارد دستگاه تزریق پلاستیک میشود و پس از ذوب وارد قالب شده و بعد از طی این مرحله و خنک شدن، از قالب بیرون میآید. او دربارۀ کاربرد دستگاه دیگری که این شرکت تولید میکند، افزود: «دستگاه تزریق لاستیک با توجه به تیراژ تولید، بیشتر در صنعت خودروسازی کاربرد دارد و برای تولید انواع قطعات لاستیکی، جلوبندی و گردگیرهای خودرو، کالاهای ورزشی و … مورد استفاده قرار میگیرد.»
نبود پایگاه در کشورهای دیگر مانعی برای صادرات
مهندس فروغی با اشاره به اینکه در حال حاضر این شرکت با کارخانجات داخلی مثل صارم یدک، اصفهان لاستیک، فناوران و … همکاری میکند، اظهار کرد: «متاسفانه صادرات مستقیم به شرکتهای خارجی نداریم و تا امروز مشکلات بازاریابی و نبود پایگاههای صادراتی مانع از صادرات به کشورهای دیگر شده است. اما مشتریانی از همسایگان ایران و کشورهای افغانستان و عراق داریم که خود آنها برای خرید دستگاهها به ایران آمدهاند و انتقال آن را انجام دادهاند. تنها بازاری که میتوانیم برای صادر کردن این محصولات متصور باشیم، بازار ترکیه است.»
بالا بودن سطح کیفی محصول نسبت به محصول مشابه چینی
او عمدۀ رقبای دستگاه تزریق پلاستیک شرکت فن بسپار سپاهان را کشورهای جنوب شرق آسیا مثل چین عنوان کرد و از لحاظ میزان بالای تکنولوژی، کشورهای آلمان و اتریش را رقبای اصلی دانست و دربارۀ رقیبان دستگاه تزریق لاستیک گفت: «کشور کره، آلمان، اتریش و چین رقبای اصلی ما در تولید دستگاه تزریق لاستیک هستند؛ هرچند قیمت محصول ما از دستگاههای این کشورها، حتی چین پایینتر است؛ با وجودی که دستگاه ما نسبت به محصولات چینی کیفیت بسیار بالاتری دارد.»
فروغی با اشاره به اینکه این محصول داخلی در مقایسه با محصول مشابه خارجی دارای مزیت نسبی و مطلق است، افزود: «محصول ما از نظر نوع طراحی و ساختار قطعات نسبت به محصولات چینی دارای مزیت نسبی است؛ چرا که ما در تولید قطعات از قطعات ریختهگری استفاده نمیکنیم و قطعات مورد استفاده بهتمامی از فولاد است. در نتیجه مقاومت ضربه و عمر بالاتری دارد. از نظر خدمات پس از فروش و دسترسی راحتتر، طراحی دستگاه و شکلدهی محصول مطابق با نیاز مشتری نیز از مزیت مطلق برخورداریم.»
ناپایداری قیمتها تأمین مواد اولیه را دشوار میسازد
مدیرعامل شرکت فن بسپار سپاهان دربارۀ تازهترین محصول تولیدی این شرکت گفت: «ما در حال طراحی محصول تازهای هستیم که در بالا بردن کارایی قطعات فلزی، کاربرد دارد.»
او همچنین به آسیبهای درون بنگاهی و فرابنگاهی که تولید این شرکت را تحت تاثیر قرار داده است نیز اشاره کرد و ادامه داد: «با توجه به اینکه تیراژ و تولید دستگاه پایین است، قیمت تمام شدۀ آن نسبت به محصول مشابه خارجی بالاست. اگر ما واحدی با شرایط تولیدی چین باشیم – که نیستیم – قیمت محصولمان بالاست، هرچند با وجود این هم محصول ما قیمت کمتری نسبت به محصول چینی دارد. آنها از ماشینآلات بهروزتری نسبت به ما استفاده میکنند و ما این امکان را نداریم، چرا که این نحوۀ تولید حجم سرمایهگذاری بیشتری را میطلبد.» وی اضافه کرد: «همچنین به دلیل نوسانات قیمت مواد اولیه، در ساخت و تولید محصول به مشکل برمیخوریم. تامینکنندگانی که با آنها در حوزۀ تهیۀ قطعات هیدرولیکی و برقی کار میکنیم، افزایش قیمت دارند. این قیمت ناپایدار به ما آسیب میرساند. این در حالی است که محصول شرکتهای اروپایی یا چینی، سه ماه اعتبار دارد و پس از آن تغییر ناچیزی میکند. برای ما قیمت مواد اولیهای مثل فولاد، با افزایش قیمت دلار، روزانه زیاد میشود.»
ثبات در حمایتهای دولتی به رشد صنایع کمک میکند
مهندس فروغی در پایان با اشاره به اینکه گاهی عدم ثبات در حمایتها و وجود حمایت کلان مانع از رشد شرکتهای تولیدی است، گفت: «قانونهای حمایتی به صورت کلان و کلی نوشته میشود و به صورت اخص به صنایع تخصیص پیدا نمیکند. این قانونها ممکن است برای بعضی شرکتها خوب باشد اما برای خیلی از شرکتها جواب نمیدهد و باعث ضربه خوردن به صنعت ماشینسازی میشود. در حالی که میتواند مسبب رشد باشد.»
این گزارش در زمستان 1399 به سفارش معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری (برنامۀ توسعۀ صنعت ماشینسازی) تهیه شده است.