هرچقدر برای مردمِ علاقه‌مند به فرهنگ ایران، پی‌بردن به شخصیت و حقیقتِ دنیای مولوی دست‌یافتنی است، گویی شمس تبریزی شخصیتی مرموز و ناشناخته در تاریخ فرهنگی و ادبی ماست. انگار غالب آدم‌ها او را با مولوی شناخته‌اند و شمس را در اشعار و نوشته‌های مولوی، جست‌وجو می‌کنند. با وجود این‌ها، شخصیت شمس آن‌قدر رازآلود است که آنچه از گذشته تا امروز دربارۀ او گفته‌اند، به افسانه و وهم پیوند خورده است.
در دهه‌های اخیر یکی از آثار خوبی که در دسترس همگان قرار گرفته، کتاب «مقالات شمس» است...

در هفتم مهر سال 1359، در حالی که تنها یک هفته از آغاز جنگ تحمیلی می‌گذشت، رژیم بعث به پالایشگاه آبادان حمله هوایی کرد و به‌دنبال آن آتش‌نشان‌های منطقه و شهرهای نزدیک، برای مهار آتش به پالایشگاه رفتند؛ اما در این حین حمله‌های هوایی دشمن ادامه پیدا کرد و در این بمباران، آتش‌نشان‎های بسیاری از دل آتش به گلستانِ بهشت پرکشیدند.
به همین مناسبت در تقویم ملی ما، این روز با هدف ترویج ایمنی، پیشگیری از حوادث و به‌یاد شهدای این حمله، به‌نام مقدّس آتش‌نشان‌ها مزیّن شد.

در زبان و فرهنگ اسلامی، واژۀ «کریم» به‌معنای اصیل، خوش‌خوی و خوش‌روی، پاکدامن و عفیف، جوان‌مرد و با مروّت، بخشاینده، بلندهمّت و بزرگوار، خیرخواه و مهربان، نیکوکار، نیک‌نفس و نیکونهاد به کار رفته است که گویی همۀ ارزش‌های نیک را در خود جای داده. این‌ها همه در واژۀ «کریم» نهفته است و ما کریم اهل بیت علیهم‌السلام را امام حسن مجتبی علیه‌السلام می‌دانیم. او که همگان کریم خطابش می‌کردند و به بخشندگی و خوش‌خویی شهرت داشت.
بنا بر قول همۀ منابع شیعه، جعده، همسر امام حسن(ع) به‌تحریک معاویه، ایشان را با خوراندن زهر به شهادت رساند...

تو آمده بودی که جهان را از روشنی سرشار کنی. هوادارانِ تاریکی می‌کوشیدند که این نور منتشر را خاموش کنند تا جهان لباس سیاهی و تاریکی بپوشد. تو اما برای شیفتگانت همچو خورشیدی بودی که تمام ذرات منظومه عالم را گرمی و روشنی می‌بخشید. تا آنکه در واپسین روزهای ماه صفر از بند این جهان رستی تا به جهان دیگری نور بپاشی. گویی تمام نظم این عالم با کوچیدن تو به هم ریخت و نبودنت، به بزرگ‌ترین غم آدمی بدل شد. تو کوچیدی و زمین به پستی و فناپذیری‌اش ادامه داد تا جای خالی تو تا همیشه و هنوز در تمام زمان‌ها و مکان‌های تاریخ احساس شود...

بیست‌وهفتمین روز شهریور را روز شعر و ادب فارسی نام نهاده‌اند و این روز هم‌زمان با درگذشت محمدحسین بهجت‌تبریزی است؛ او که به‌دلیل علاقه‌اش به حافظ شیرازی، تخلصش را از دیوان او وام گرفت و نام «شهریار» را برای خود انتخاب کرد.
مهم‌ترین اثر شهریار، منظومۀ ترکی «حیدربابایه سلام» است که برای وصف زیبایی‌های روستای کودکی‌اش، کوه کوچک حیدربابا را خطاب قرار داده است و با زبانی بی‌تکلف، دربارۀ آنجا سروده است.
شعر «همای رحمت» شهریار نیز از زیباترین سروده‌های آیینی اوست...